శ్రీ రామానుజాచార్యులు, డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ వేర్వేరు యుగాలలో జీవించినా, ఒకే ఉద్దేశ్యాన్ని కలిగి ఉన్నారు. సమాజంలో ప్రతి ఒక్కరూ సమానత్వంతో, గౌరవంతో జీవించాలి అనే సామాన్య దృక్పథాన్ని ఈ ఇద్దరు మహనీయులు పంచుకున్నారు.
శ్రీ రామానుజాచార్యులు: ఆధ్యాత్మికత, సమానత్వం
11- 12వ శతాబ్దాలలో దక్షిణ భారతదేశంలో జీవించిన శ్రీ రామానుజాచార్యులు, కేవలం తత్వవేత్త, ఆధ్యాత్మికవేత్త మాత్రమే కాక, ప్రజలు ప్రేమించిన నాయకుడిగా, సామాజిక సంస్కర్తగా ప్రసిద్ధి చెందారు. ఆయన తమిళనాడులోని శ్రీపెరుంబుదూరు గ్రామంలో జన్మించారు. చిన్ననాటి నుంచే ఆయనలో అపారమైన బుద్ధికుశలత, ఆధ్యాత్మికతపై లోతైన ఆసక్తి వ్యక్తమైంది.
తరువాతి కాలంలో ఆయన తమ అపారమైన భక్తిప్రపత్తులకు, ఆధ్యాత్మిక బోధనలకు, విశిష్టాద్వైత తత్వశాస్త్ర ప్రచారానికి, వ్యాఖ్యానానికి ప్రసిద్ధి చెందారు. విశిష్టాద్వైత తత్వశాస్త్రం ప్రకారం, ఒక్కరైన పరమాత్మకు ప్రత్యేకమైన గుణాలు, లక్షణాలు ఉంటాయి. అదే విధంగా ప్రతి జీవాత్మకు ప్రత్యేకత ఉంటుంది. భక్తి, శరణాగతితో మోక్షాన్ని పొందడం వీరి ముఖ్య ఉపదేశం.
ఆయన జీవితమంతా కుల వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడుతూ గడిచింది. కొన్ని వర్గాలకు మాత్రమే పరిమితమైన ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని ఆయన అందరికీ అందుబాటులోకి తెచ్చారు. దేవాలయ ద్వారాలను ప్రతి ఒక్కరికీ తెరిచి, కులం, జన్మం కన్నా భక్తి శ్రేష్ఠమని ప్రకటించారు. దేవుడు కేవలం కొద్దిమందికే కాదు, అందరికీ చెందినవాడని ఆయన నమ్మారు. పవిత్ర జ్ఞానం కొన్ని కులాలకే పరిమితమైన సమయంలో, రామానుజులు ‘అంటరానివారు’ అని పిలవబడే వారితో సహా అందరితోనూ ఆధ్యాత్మిక బోధనలను ధైర్యంగా నిలబడి పంచుకున్నారు. భక్తి కులానికి, పుట్టుకకు అతీతమని నిరూపించి, అందరికీ ఆలయాలలో దైవదర్శనం కల్పించారు.
ఆయన బోధించిన అతి ముఖ్యమైన విషయాలలో సమానత్వభావన ఒకటి. అందరూ సమానమేనని, వారి నేపథ్యం లేదా సామాజిక స్థితిగతుల ఆధారంగా ఎవరినీ భిన్నంగా చూడకూడదని ఆయన నమ్మారు. ఇది ఎంతో శక్తివంతమైన సందేశం, ముఖ్యంగా సమాజం అనేక విధాల విభజితమైన కాలంలో కులం, మతం ఏర్పరచిన అడ్డంకులను ఛేదించి, అన్ని వర్గాల ప్రజలను తన సమూహంలోకి ఆహ్వానించారు. రామానుజాచార్యులు హిందూ గ్రంథాలపై అనేక ముఖ్యమైన గ్రంథాలను, వ్యాఖ్యానాలను రచించారు. ఆయన అత్యంత ప్రసిద్ధ రచన శ్రీ భాష్యం అనేది బ్రహ్మసూత్రాల వ్యాఖ్యానం. తమ రచనల ద్వారా, సంక్లిష్టమైన తాత్త్వికభావాలను అందరికీ అర్థమయ్యే విధంగా సరళంగా వివరించారు. ఆయన విస్తృతంగా ప్రయాణించి, ప్రేమ, భక్తి, సమానత్వం ప్రబోధించే తన సందేశాన్ని దేశంవ్యాప్తం చేశారు.
డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్: సమానత్వ సమరయోధుడు
20వ శతాబ్దంలోని భారత దేశంలో అంబేద్కర్ సామాజిక సమానత్వం కోసం పోరాడారు. భారత రాజ్యాంగ నిర్మాతగా, అంబేద్కర్ రామానుజాచార్యుల మార్గాన్ని అనుసరించి సామాజిక న్యాయాన్ని స్థిరీకరించేందుకు ప్రయత్నించారు.సామాజిక సమానత్వం కోసం నిలబడి, పోరాడిన కొద్దిమంది సనాతన ఆధ్యాత్మిక నాయకులలో రామానుజాచార్యులను ముఖ్యులుగా అంబేద్కర్ సంభావించారు.
అంబేద్కర్ కులవ్యవస్థను అంతమొందించేందుకు తమ జీవితాన్ని అంకితం చేశారు. సమానత్వం, విద్య, న్యాయప్రాప్తి కోసం ఆయన పోరాటం చేశారు. రామానుజాచార్యులు ప్రచారం చేసిన ప్రేమ, భక్తి, సమానత్వ సూత్రాలను అంబేద్కర్ భారత రాజ్యాంగంలో స్థిరపరచటం వల్ల ప్రతి పౌరుడు సమానమైన హక్కులను పొందాడు. కులం, జన్మనేపథ్యంతో సంబంధం లేకుండా అందరికీ ఒకే రకమైన హక్కులు, అవకాశాలు ఉండాలని అంబేద్కర్ విశ్వసించారు. భారతదేశంలో అణచివేతకు గురైన ప్రజల హక్కుల కోసం ఆయన అవిశ్రాంతంగా పోరాడారు. రామానుజాచార్యను అంబేద్కర్ తమ సొంత కృషికి ఆదర్శంగా భావించారు. రామానుజాచార్యులు బోధించిన సమానత్వం, జీవుల యెడ కరుణ సూత్రాలు న్యాయవిధేయమైన ఆదర్శసమాజాన్ని నిర్మించడానికి అవసరమని ఆయన విశ్వసించారు.
రామానుజాచార్యులు – అంబేద్కర్ ల భావాలలో గల సామ్యాలు
అంబేద్కర్, రామానుజులు తమ భావనలలో అనేక సారూప్యతలను పంచుకున్నారు:
- కుల వివక్ష నిర్మూలన: రామానుజులు దేవాలయ ప్రవేశం, ఆధ్యాత్మిక జ్ఞాన సముపార్జన అందరికీ అందుబాటులోకి తీసుకువచ్చారు; అంబేద్కర్ సమాన హక్కులు, సామాజిక న్యాయం కోసం పోరాడారు.
- అందరికీ విద్య: రామానుజులు మత గ్రంథాలను అందరికీ అందుబాటులోకి తెచ్చారు; అంబేద్కర్ విద్యను సాధికారత కోసం ఒక సాధనంగా ఉపయోగించాలని పోరాడారు.
- ఐక్యతపై దృఢ విశ్వాసం: రామానుజులు అందరినీ దేవుని సృష్టిలో భాగంగా చూశారు. అందరూ ప్రేమకు, గౌరవానికి అర్హులేనన్నారు; అంబేద్కర్ న్యాయమైన సమసమాజాన్ని సృష్టించడానికి పోరాడారు.
- సమాజ సంస్కరణ: అసమానతను రూపుమాపడానికి రామానుజులు హిందూ మతంలో పనిచేశారు; న్యాయాన్ని తీసుకురావడానికి అంబేద్కర్ చట్టబద్ధంగా, రాజకీయాల ద్వారా పోరాడాడు.
- మానవసేవ: ఇద్దరూ అత్యున్నత కర్తవ్యం మానవాళికి సేవ చేయడం, అందరికీ సమాన గౌరవాన్ని నిర్ధారించడం అని నమ్మారు.
వారిద్దరి ముఖ్య సందేశాలను కూడా గుర్తుచేసుకుందాం:
- దయ, ప్రేమ: ప్రతి ఒక్కరి యెడల దయ, ప్రేమను చూపించడమే భగవంతుడిని చేరుకునే మార్గం అని రామానుజాచార్యులు విశ్వసించారు.
- సమానత్వం: రామానుజాచార్యులు, అంబేద్కర్ ఇద్దరూ, అందరూ సమానమేనని, వారి నేపథ్యం లేదా సామాజిక స్థితితో సంబంధం లేకుండా అందరినీ సమాన గౌరవంగా చూడాలని నొక్కి చెప్పారు.
- కరుణ: ఇతరుల పట్ల కరుణ చూపడం, వారి సంఘర్షణలను అర్థం చేసుకోవడమనేది సామరస్యపూర్వక సమాజాన్ని సృష్టించడానికి ఎంతగానో అవసరం.
- విద్య: అణచివేతకు గురైన వారిని ఉద్ధరించడానికి, సామాజిక మార్పును తీసుకురావడానికి విద్య యొక్క శక్తిని అంబేద్కర్ విశ్వసించారు. తన కాలంలో అత్యంత విద్యావంతులైన నాయకులలో ఒకరిగా మారడానికి ఆయన స్వయంగా అనేక సవాళ్లను అధిగమించారు.
- ధైర్యం: ఈ ఇద్దరు మహాపురుషులు తమ కాలంలోని సామాజిక నిబంధనలను సవాలు చేయడంలోను, వారు సరైనదని నమ్మిన దాని కోసం నిలబడటంలోను అపారమైన ధైర్యాన్ని చూపించారు. నిజమైన భక్తి అంటే ప్రార్థన మాత్రమే కాదు, న్యాయం కోసం, దయతో నిలబడటం అని వారి జీవితాలు మనకు బోధిస్తాయి. ప్రతి ఒక్కరినీ గౌరవంగా న్యాయంగా చూసుకున్నప్పుడు సమాజం చైతన్యవంతం అవుతుందని వారు మనకు గుర్తు చేస్తారు.
అంకితభావం, కరుణ, సమానత్వంపై విశ్వాసం సమాజంలో సానుకూల మార్పును ఎలా తీసుకువస్తాయో చెప్పడానికి రామానుజాచార్య, బి.ఆర్. అంబేద్కర్ ల వ్యక్తిత్వాలు చక్కని ఉదాహరణలు.
కుల వ్యవస్థను విచ్ఛిన్నం చేయడం: రామానుజులు ఆలయాల తలుపులను అందరికీ తెరిచారు; అంబేద్కర్ సామాజిక న్యాయం కోసం పోరాడారు.
సమాన విద్య: రామానుజులు ఆధ్యాత్మిక గ్రంథాలను అందరికీ అందుబాటులోకి తెచ్చారు; అంబేద్కర్ విద్యను సాధికారత సాధించే సాధనంగా నిలిపారు.
ఐక్యత – నమ్మకం: రామానుజులు అఖండమైన దైవ చింతనను ప్రచారం చేశారు; అంబేద్కర్ సమానత్వం కోసం, సామాజిక ఐక్యత కోసం కృషి చేశారు.
సమాజ సంస్కరణ: రామానుజులు హిందూమతభావనలో అంతర్గతంగా మార్పులు తీసుకువచ్చారు; అంబేద్కర్ న్యాయపరంగా సమానత్వాన్ని తీసుకువచ్చారు.
సేవా ధ్యేయం: ఇద్దరు నాయకులూ మానవసేవను, భక్తిని సమానదృష్టితో చూశారు.
ఆదర్శాలు, జీవిత పాఠాలు
సహానుభూతి: సమాజంలో ఇతరుల కష్టాలను అర్థం చేసుకోవడం అత్యంత ముఖ్యమైనది.
జ్ఞానం: సమాజాన్ని ముందుకు నడిపించే గొప్ప సాధనం విద్య. రామానుజులు, అంబేద్కర్ ఇద్దరూ ఈ సిద్ధాంతాన్ని విశ్వసించారు.
ఒకే తత్త్వం: భగవంతుని భక్తిలో, సమానత్వంలో అందరూ ఒకరికొకరు అండగా నిలవాలి.
శ్రీ రామానుజాచార్యులు, డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ తమ జీవనప్రయాణంలో సామాజిక సమానత్వానికి మార్గదర్శకులుగా నిలిచారు. ప్రజలు సమానత్వంతో జీవించాలన్న వారి సందేశం నేటికీ ప్రాముఖ్యత కలిగినదే.
మనం వారి బోధనలను అనుసరించి సమానత్వం, ప్రేమ, విద్య, ధైర్యాన్ని పెంపొందించుకోవాలి. సమాజంలో అసమానతలను తొలగించే మార్గాన్ని తమ జీవితాలే ఉదాహరణగా చూపిన ఈ ఇద్దరు మహానుభావులకు ప్రణామాలు!
