నేడు లివర్ డే
(డాక్టర్ ఎన్. ఖలీల్)
శరీరంలోనే చర్మం తరువాత కాలేయం (లివర్) అతిపెద్ద అవయవం. ఇది శరీరంలో కుడి వైపున పై భాగంలో పక్కటెముక కింద ఉంటుంది. కాలేయం సాధారణంగా 1.2 కేజీల నుంచి 1.5కేజీల వరకు బరువు ఉంటుంది. ఈ పరిమాణం వయస్సు, శరీరం, లింగం ఆధారంగా మారుతుంది. ఇది శరీరానికి అవసరమైన రసాయనాలను సరఫరా చేసే ప్రయోగశాలగా పనిచేస్తుంది. కాలేయానికి ఏదైనా సమస్య వస్తే శరీరంలో అనేక అనారోగ్యకరమైన సమస్యలు వస్తాయి.ఇది అత్యంత ముఖ్యమైన అవయవం.
శరీరంలోని ఇతర భాగాలతో పోలిస్తే దెబ్బతిన్న కణాలను తిరిగి అభివృద్ధి చేసుకోగల సామర్ధ్యం ఒక్క కాలేయానికి మాత్రమే ఉంటుంది. కలుషిత నీరు, ఆహారం, రక్త మార్పిడి తదితర కారణాల వల్ల కాలేయానికి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లు వచ్చే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఎప్పుడైతే కాలేయం తను చేయాల్సిన పనులు చేయలేకపోతుందో అప్పుడు మనకు కొన్ని రకాల రోగ లక్షణాలు బయటపడుతాయి. కాలేయవ్యాధి వచ్చిన తర్వాత తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోకపోతే కాలేయం పూర్తిగా దెబ్బతిని ప్రాణాంతక వ్యాధులు సైతం దరిచేరుతాయి.
కాలేయంలోని కణాల్లో అదనంగా కొవ్వు నిల్వ ఉంటే కాలేయం పనిచేయడం కష్టతరమవుతుంది. దీనినే ఫ్యాటీ లివర్ డిసీజ్ అంటారు. ఈ సమస్య రావడానికి అనేక కారణాలు ఉండవచ్చు.
కొన్ని సందర్భాలలో మద్యపానం తీసుకోకుండానే కాలేయంలో కొవ్వు పేరుకుపోయే పరిస్థితిని నాన్-ఆల్కహాలిక్ ఫ్యాటీ లివర్ డిసీజ్ అంటారు. కాలేయ సంబంధిత వ్యాధుల గురించి అవగాహన కల్పించడానికి ప్రతి ఏటా ఏప్రిల్ 19న ప్రపంచ కాలేయ దినోత్సవం పాటిస్తున్నారు. మద్యం వల్ల ఎక్కువగా కాలేయం దెబ్బతింటుంది. ప్రతి ఏటా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా కాలేయ సమస్యలతో 20లక్షల మంది చనిపోతున్నారు. ఈ ఏడాది ఆహారమే మన ఔషధం అనే ఇతివృత్తంతో ఈ దినోత్సవాన్ని పాటిస్తున్నారు.
కాలేయం పనితీరు సక్రమంగా ఉండాలంటే సమతుల్య ఆహారం, తక్కువ కొవ్వు పదార్ధాలను తీసుకోవాలి. మద్యానికి దూరంగా ఉండాలి. ఎప్పటికప్పుడు వైద్యుల సలహా మేరకు అవసరమైన పరీక్షలు చేయించుకుని కాలేయ పని తీరుని మెరుగుపర్చుకోవాలి.
కాలేయ క్షీణతను నివారించడంలో ఆరోగ్యం, పోషకాహారం, నిద్ర, విశ్రాంతి, వ్యాయామం అనే నాలుగు స్తంభాలపై దృష్టి సారించే జీవనశైలి మార్పులు అవసరమని వివిధ పరిశోధనలు మనకు చెబుతున్నాయి.
(వ్యాస రచయిత ఫార్మా రంగ నిపుణుడు)
