సెప్టెంబర్ 25 ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం
తొలిసారి 2009 లో ఇస్తాన్ బుల్ లో నిర్వహణ
ఒకే వేదికపైకి అన్ని రంగాల ఫార్మాసిస్టులు
ఇంటర్నేషనల్ ఫెడరేషన్ అఫ్ ఫార్మాసిస్ట్స్
(డా. ఎన్. కలీల్)
ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 25న జరుపుకునే ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం, మానవ ఆరోగ్య రక్షణలో ఔషధ నిపుణులు పోషించే కీలక పాత్రకు గౌరవం తెలియజేస్తుంది. వైద్య అత్యవసర పరిస్థితులు, దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు, లేదా చిన్న ఆరోగ్య సమస్యలు ఏవైనా – ఫార్మసిస్టులు ఎప్పుడూ మనకు మొదటి సహాయకులు. దగ్గు, జలుబు, తేలికపాటి జ్వరం లేదా చర్మంపై చిన్న మచ్చ వచ్చినా, చాలా సందర్భాల్లో మనం ముందుగా డాక్టర్ వద్దకు కాకుండా ఫార్మసిస్ట్ వద్దకే వెళ్తాము.
అందువల్ల, ఫార్మసిస్టులు కేవలం “కౌంటర్ వెనుక” ఉండే వ్యక్తులు కాదు. వారు రోగుల భద్రత, ఔషధాల సరైన వినియోగం, మరియు ఆరోగ్య జాగ్రత్తల విషయంలో అత్యంత నిపుణులైన మార్గదర్శకులు. ఈ రోజు, వారి సేవలను గుర్తించి ఆరోగ్యరంగపు మౌన వీరులకు మనం కృతజ్ఞతలు చెప్పే రోజు.
మొత్తానికి, ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం జరుపుకోవడం వెనుక ప్రధాన ఉద్దేశ్యం – ఫార్మసిస్టులు ఆరోగ్యరంగానికి చేస్తున్న అపారమైన సేవలను గుర్తించి గౌరవించడం, ప్రజల్లో వారి పాత్రపై అవగాహన కలిగించడం.
ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం ఎందుకు?
ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం (World Pharmacists Day)ను 2009లో టర్కీలోని ఇస్తాంబుల్లో జరిగిన FIP (International Pharmaceutical Federation) కౌన్సిల్ సమావేశంలో ప్రారంభించారు. ఈ దినోత్సవం ఉద్దేశ్యం – ప్రపంచంలోని ప్రతి మూలలో ఆరోగ్యం మెరుగుపరిచే ప్రక్రియలో ఫార్మసిస్టుల పాత్రను గుర్తించడం, ప్రోత్సహించడం, ప్రజల్లో అవగాహన పెంచడం. ఫార్మసిస్టుల వల్లనే ప్రజలు తమకు సూచించిన ఔషధాల నుండి పూర్తి ప్రయోజనం పొందగలుగుతున్నారు. వారు తమ అనుభవం, జ్ఞానం, నైపుణ్యాన్ని ఉపయోగించి వైద్యరంగాన్ని అందరికీ మరింత మెరుగైనదిగా మార్చుతున్నారు. మందులు అందుబాటులో ఉంచడం, వాటిని సరిగా ఎలా వాడాలో సూచించడం, ఆరోగ్యంపై కీలక సలహాలు ఇవ్వడం – ఇవన్నీ ఫార్మసిస్టుల ముఖ్యమైన సేవలు.
ఇంటర్నేషనల్ ఫార్మాస్యూటికల్ ఫెడరేషన్ (FIP) అంటే ఏమిటి?
ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవానికి వ్యవస్థాపక సంస్థ అయిన ఇంటర్నేషనల్ ఫార్మాస్యూటికల్ ఫెడరేషన్ (FIP) అనేది ఫార్మసీ, ఫార్మాస్యూటికల్ సైన్స్లు మరియు ఫార్మాస్యూటికల్ విద్యకు ప్రతినిధిగా నిలిచే అంతర్జాతీయ సంస్థ.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న 144 జాతీయ సంస్థలు, అకాడమిక్ సంస్థలు, వ్యక్తిగత సభ్యుల ద్వారా, ఈ సంస్థ లక్షలాది ఫార్మసిస్టులు, ఔషధ శాస్త్రవేత్తలు, మరియు ఔషధ విద్యావేత్తలకు ప్రతినిధ్యం వహిస్తోంది. ఇది ఒక స్వతంత్ర (Non-Governmental Organisation – NGO) సంస్థ, దీని ప్రధాన కార్యాలయం నెదర్లాండ్స్ లో ఉంది. తమ భాగస్వామ్యాలు మరియు విస్తృతమైన ఫార్మసీ & ఫార్మాస్యూటికల్ సైన్స్ల నెట్వర్క్ ద్వారా, ఈ సంస్థ:
ఫార్మసీ వృత్తి అభివృద్ధికి సహకరించడం, ప్రాక్టీస్, కొత్త శాస్త్రీయ ఆవిష్కరణల ద్వారా ముందుకు నడిపించడం, ప్రపంచ ఆరోగ్య అవసరాలు, అంచనాలకు అనుగుణంగా ఫార్మసీ వర్క్ఫోర్స్ను తీర్చిదిద్దడం వంటి ముఖ్యమైన పనులను చేస్తుంది. మొత్తంగా, FIP అనేది ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఫార్మసిస్టులు, శాస్త్రవేత్తలు, విద్యావేత్తలందరినీ ఒకే వేదికపైకి తీసుకువచ్చి, ఆరోగ్యరంగ భవిష్యత్తు కోసం దారితీసే అంతర్జాతీయ సంస్థ.
సెప్టెంబర్ 25న ప్రతి సంవత్సరం జరుపుకునే ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం (World pharmacists Day) 2025 సంవత్సరానికి ప్రకటించిన థీమ్:
“Think Health, Think Pharmacist” (“ఆరోగ్యం ఆలోచిస్తే – ఫార్మసిస్టును ఆలోచించండి”)
ఈ థీమ్ ఎందుకు?
“Think Health, Think Pharmacist” అనే ఈ సంవత్సరపు థీమ్, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఆరోగ్యరంగ సవాళ్లను దృష్టిలో ఉంచుకొని ఎంపిక చేసింది. ఒకసారి 2012 నుంచి ప్రస్తుత సంవత్సరం వరకు థీమ్ లను పరిశీలిస్తే ఫార్మసిస్ట్లకు, ఆరోగ్యానికి ఎంతటి ప్రాధాన్యత ఇస్తుందో తెలుస్తుంది.
2025: Think Health, Think Pharmacist
2024: Pharmacists: Meeting global health needs
2023: Pharmacy strengthening health systems
2022: Pharmacy united in action for a healthier world
2021: Pharmacy: Always trusted for your health
2020: Transforming global health
2019: Safe and effective medicines for all
2018: Pharmacists: Your medicines experts
2017: From research to health care: Your pharmacist is at your service
2016: Pharmacists: Caring for you
2015: Pharmacists: your partners in health
2014: Access to pharmacists is access to health
2013: Pharmacists: simplifying your medicine use, no matter how complex
2012: Pharmacists: Your partners in using medicines responsibly
ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం 2025 లక్ష్యం:
ఈ రోజు, ఫార్మసిస్టుల అసాధారణమైన సేవలను గుర్తించి ఆరోగ్య విధానాల్లో వారికి మరింత ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని, నిర్ణయాధికారులు, ప్రభుత్వాలు, ప్రజలకు ఫార్మసిస్టుల పాత్ర ఎంత కీలకమో గుర్తుచేయాలని, ఇంటర్నేషనల్ ఫార్మాస్యూటికల్ ఫెడరేషన్ (FIP) ఈ ప్రచారం ద్వారా అన్ని రంగాల ఫార్మసిస్టులను ఒకే వేదికపైకి తీసుకొస్తోంది. మొత్తంగా “Think Health, Think Pharmacist” అనే ఈ సంవత్సరపు థీమ్ మనకు ఒక స్పష్టమైన సందేశాన్ని ఇస్తుంది – ఆరోగ్యాన్ని ఆలోచించిన ప్రతిసారి, ఫార్మసిస్టుల పాత్రను గుర్తు పెట్టుకోవాలి. వారు లేకుండా ఆరోగ్యరంగం అసంపూర్ణం!
ప్రపంచ ఆరోగ్య పరిస్థితి రోజురోజుకూ మరింత సంక్లిష్టంగా, పరస్పర అనుసంధానంతో మారుతోంది. ఈ సందర్భంలో, మంచి ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించడం, బలమైన, స్థిరమైన ఆరోగ్య వ్యవస్థలను నిర్మించడం, ఆరోగ్య అసమానతలను తగ్గించడం అత్యవసరమైంది.
కోవిడ్-19 మహమ్మారి ఈ అవసరాన్ని బలంగా స్పష్టపరిచింది. దాంతో అనేక దేశాలు, సంస్థలు ప్రస్తుత, భవిష్యత్ సవాళ్లను ఎదుర్కొనేందుకు కొత్త ప్రపంచ ఆరోగ్య వ్యూహాలను రూపొందించాయి.
ఈ దినోత్సవ ప్రాధాన్యం:
నేటి ఫార్మసిస్టులు చేసే పనులు కేవలం ఔషధాల పంపిణీకి పరిమితం కావు. డయాబెటిస్, రక్తపోటు వంటి దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల పర్యవేక్షణ. ఔషధ భద్రత, వినియోగంపై రోగులకు శిక్షణ ఇవ్వడం. కోవిడ్-19 మహమ్మారి వంటి ప్రపంచ సంక్షోభాల్లో ముందుండి టీకాలు ఇవ్వడం, ప్రజలకు అవగాహన కల్పించడం.
ఫార్మసిస్టులు వైద్య వ్యవస్థకు అపూర్వమైన సహాయకులు అన్న విషయం ఈ దినోత్సవం ద్వారా మరింత స్పష్టమవుతుంది.
ఔషధ అవగాహన కార్యక్రమాలు:
సెప్టెంబర్ 25 ముందువారంలో అనేక దేశాలు ప్రజల్లో అవగాహన కలిగించే కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తాయి:
ఫార్మసీల్లో వర్క్షాప్లు, ఉచిత వైద్య సలహాలు. వెబినార్లు, ప్రదర్శనలు ద్వారా ఔషధాల సరైన వినియోగంపై ప్రజలకు అవగాహన. సమాజంతో నేరుగా కలిసే ఆరోగ్య శిబిరాలు.
ఈ కార్యక్రమాలు ఫార్మసిస్టులను ప్రజలకు మరింత దగ్గరగా పరిచయం చేస్తాయి.
ఎలా జరుపుకోవాలి?
ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవాన్ని ఇలా జరుపుకోవచ్చు:
- ఆన్లైన్/ఆఫ్లైన్ ఈవెంట్లలో పాల్గొనండి
- స్థానిక ఫార్మసిస్టుకు ధన్యవాదాలు తెలపండి
- సోషల్ మీడియా ద్వారా ప్రచారం చేయండి – #WorldPharmacistsDay #PharmacyAwareness
- ఆరోగ్య అవగాహన కార్యక్రమాలు నిర్వహించండి
- డిజిటల్ ప్రమోషన్ – మెసేజ్లు, పోస్టర్లు ద్వారా ప్రజల్లో అవగాహన పెంచండి.
భవిష్యత్తు దిశ:
ప్రపంచ ఆరోగ్య అవసరాలు పెరుగుతున్న కొద్దీ, ఫార్మసిస్టుల పాత్ర మరింత విస్తరించనుంది:
టెలీమెడిసిన్, డిజిటల్ హెల్త్ సేవల్లో మరింత భాగస్వామ్యం. వైద్య సేవలు తక్కువగా ఉన్న గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో సహాయం. ప్రివెంటివ్ హెల్త్ కేర్, పర్సనలైజ్డ్ మెడిసిన్ లో పెద్ద పాత్ర.
ఆరోగ్య రంగంలో:
ఆర్థిక ఒత్తిళ్లు, బడ్జెట్ కోతలు, పెరుగుతున్న ఆరోగ్య అవసరాలు – ఇవి అన్ని నాణ్యమైన ఆరోగ్య సిబ్బందిని కొనసాగించడంలో పెద్ద సవాలు అవుతున్నాయి. కొన్ని ప్రాంతాల్లో, ఖర్చు తగ్గించడానికి అర్హత లేని సిబ్బందిని ఫార్మసిస్టుల స్థానంలో నియమించడం జరిగింది. ఇది తాత్కాలిక పరిష్కారం అయినప్పటికీ, దీని ఫలితాలు ప్రజా ఆరోగ్యానికి ప్రమాదకరమైనవి.
శిక్షణ పొందిన ఫార్మసిస్టులు లేకపోతే :
మందుల భద్రత లోపిస్తుంది, ఆరోగ్య సేవల నాణ్యత తగ్గుతుంది, ప్రజల విశ్వాసం దెబ్బతింటుంది.
ఫార్మసిస్టుల కీలక పాత్ర:
ఫార్మసిస్టులు కేవలం మందులు ఇవ్వడం మాత్రమే కాదు – సరైన విధంగా ఔషధ వినియోగం నిర్ధారించడం, టీకాలు అందించడం, ప్రజారోగ్యానికి మద్దతు ఇవ్వడం, ఖర్చు తక్కువగా, సులభంగా అందే ఆరోగ్య సేవలు అందించడం – ప్రత్యేకించి ఆరోగ్య సేవలు తక్కువగా ఉన్న ప్రాంతాల్లో. అందుకే ఫార్మసిస్టులపై పెట్టుబడి పెట్టడం అంటే భద్రమైన, స్థిరమైన ఆరోగ్య వ్యవస్థలు నిర్మించడం. వారిని అర్హత లేని సిబ్బందితో భర్తీ చేయడం అంటే ఆర్థికంగానూ, మానవ వనరుల పరంగానూ నష్టమే.
ఐక్యరాజ్యసమితి స్థిరమైన అభివృద్ధి లక్ష్యాలకు (SDGs) అనుగుణంగా, ఈ వ్యూహాలు పలు పరిష్కారాలను సూచిస్తున్నాయి:
ఆరోగ్య వ్యవస్థలను బలపరచడం (ముఖ్యంగా ప్రాథమిక ఆరోగ్య సేవలకు సులభంగా ప్రాప్యత కల్పించడం),
ఆరోగ్య ప్రమాదాలను నివారించడం,
ఆరోగ్య సంక్షోభాలకు సిద్ధం కావడం, సమర్థవంతంగా స్పందించడం.
మొత్తంగా, ప్రపంచ ఆరోగ్యానికి ఎదురవుతున్న సవాళ్లు విస్తృతమైనవే అయినప్పటికీ, బలమైన విధానాలు, సుస్థిర ఆరోగ్య వ్యవస్థలు, మరియు సమన్వయకృత చర్యలతో వాటిని అధిగమించడం సాధ్యమే. ఫార్మసిస్టులు ఆరోగ్యరంగపు మౌన వీరులు. వారు మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడటంలో, మందుల భద్రతా నిర్వహణలో, మరియు రోగనిరోధక సంరక్షణలో కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నారు. ప్రపంచ ఔషధ నిపుణుల దినోత్సవం మనకు ఈ వృత్తి విలువను గుర్తుచేస్తూ, వారికి మన కృతజ్ఞతలు తెలియజేసే మంచి అవకాశం.
ఇంత చెప్పిన తరువాత కూడా ఫార్మసిస్ట్ మీద ఒక కవిత రాయాలిగా మరి..
ఫార్మసిస్ట్ – మానవత్వపు మిత్రుడు
జబ్బు తాకితే మనసు కుంగిపోతుంది,
ఆశలు చీకటిలో మగ్గిపోతాయి.
అప్పుడే ఒక చిరునవ్వుతో,
ఒక మాత్రతో, ఒక సిరప్తో
మనలో నమ్మకం నింపే చేతి పేరు – ఫార్మసిస్ట్.
విజ్ఞానం అతని ఆయుధం,
సేవ అతని వ్రతం,
జాగ్రత్త అతని ప్రతిజ్ఞ,
ప్రాణరక్షణ అతని లక్ష్యం.
డాక్టర్ రాసిన పత్రికలో ఆశలు ఉంటే,
ఫార్మసిస్ట్ ఇచ్చిన మందులో జీవం ఉంటుంది.
అణువు నుంచి అణువుగా సత్యాన్ని వెతికి,
ప్రతి మాత్రలో జీవశక్తి నింపి,
ప్రతి రోగికి “ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యం” అని
మనసారా చూపించే వాడు.
ఈ వరల్డ్ ఫార్మసిస్ట్ డే –
మన హృదయాల నుండి ఒకే గీతం వినిపించాలి:
“నీ సేవ వల్లే మనిషి ప్రాణం నిలుస్తుంది,
నీ విజ్ఞానం వల్లే భవిష్యత్తు వెలుగుతుంది,
ఓ ఫార్మసిస్ట్ – నీకు శతకోట్ల వందనాలు!”
ప్రతి ప్రాణం వెనుక నిలిచే సత్యం,
ఔషధ శాస్త్రం – జ్ఞాన సముద్రం.
ఆ సముద్రంలో ఈదే నావికుడు,
ఆరోగ్యాన్ని తీరం చేరుస్తాడు –
అతనే ఫార్మసిస్ట్.
ల్యాబ్లో రాత్రింబగళ్లు శ్రమించి,
అణువుల రహస్యాలు విప్పి,
మందు రూపంలో మానవతకు ఆశ చేకూర్చుతాడు.
విద్యలో శాస్త్రాన్ని నేర్పి,
పరిశోధనలో కొత్త దారులు చూపి,
సేవలో ప్రతి రోగికి తోడై,
ప్రపంచానికి ఆరోగ్య దీపమై వెలుగుతాడు.
ఔషధం కేవలం రసాయనం కాదు,
మనిషి ప్రాణానికి రక్షణ గోడ.
ఆ గోడను శాస్త్రీయ అంకితభావంతో
గట్టి చేసే వాడు – ఫార్మసిస్ట్.
ఈ రోజు వరల్డ్ ఫార్మసిస్ట్ డే,
మనందరం ఒకే వాక్యం పలుకుదాం –
“ఆరోగ్య యాత్రలో అజరామర దీపమై,
మానవత్వాన్ని కాపాడే విజ్ఞాన వీరుడా,
ఓ ఫార్మసిస్ట్ – నీకు వందనాలు!”
(వ్యాస రచయిత ఫార్మా రంగ నిపుణుడు)